SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
26 janvier 2021 26 januari 2021
________________
Question écrite n° 7-950 Schriftelijke vraag nr. 7-950

de Guy D'haeseleer (Vlaams Belang)

van Guy D'haeseleer (Vlaams Belang)

au ministre des Classes moyennes, des Indépendants, des PME et de l'Agriculture, des Réformes institutionnelles et du Renouveau démocratique

aan de minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO's en Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing
________________
Réfugiés - Marché locatif - Faux agents immobiliers - Lutte - Mesures - Concertation avec l'Institut professionnel des agents immobiliers (IPI), le ministre flamand du Logement et le secrétaire d'État à l'Asile et à la Migration Vluchtelingen - Huurmarkt - Schijnmakelaars - Strijd - Maatregelen - Overleg met het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars (BIV), met de Vlaams minister van Wonen en met de staatssecretaris voor Asiel en Migratie 
________________
politique du logement
réfugié
demandeur d'asile
courtier
marché immobilier
criminalité organisée
woningbeleid
vluchteling
asielzoeker
makelaar
onroerendgoedmarkt
georganiseerde misdaad
________ ________
26/1/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 25/2/2021)
24/7/2021Antwoord
26/1/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 25/2/2021)
24/7/2021Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 7-949 Aussi posée à : question écrite 7-949
________ ________
Question n° 7-950 du 26 janvier 2021 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-950 d.d. 26 januari 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le logement est une matière qui relève des Régions, mais l'accès à la profession et la Justice sont (essentiellement) des compétences fédérales.

Le 5 décembre 2020, un article intitulé «Undercover op de huurmarkt voor vluchtelingen» paraissait dans le journal De Standaard et, le 7 décembre 2020, un autre article, ayant pour titre «De schande van de schijnmakelaar», était publié dans le même journal.

Ces deux articles traitent du même sujet, à savoir les pratiques proprement mafieuses de faux agents immobiliers sur le marché locatif au détriment de réfugiés qui ne trouvent pas de logement. Par le biais des groupes Facebook de la communauté arabe, ces faux agents font de la publicité pour leur commerce lucratif de logements locatifs.

D'après l'enquête que le journal De Standaard a lui-même réalisée et qu'il présente dans l'un de ses articles, ce réseau de faux agents serait particulièrement vaste. Il y a non seulement les faux agents qui opèrent sur le marché, mais il y a aussi de nombreux étrangers qui servent d'intermédiaires afin d'obtenir une part du gâteau. Les réfugiés qui osent parler de ces pratiques reçoivent des menaces de la part de ces faux agents. Il s'agit d'un réseau mafieux très étendu, contre lequel il faut agir.

Au Parlement flamand, j'ai déjà interrogé le ministre flamand du Logement, Matthias Diependaele, au sujet de cette problématique (demande d'explications n° 997 (2020 2021) du 7 janvier 2021, https://www.vlaamsparlement.be/commissies/commissievergaderingen/1459038/verslag/1461511). Il a répondu qu'il était absolument inacceptable d'abuser de personnes dans une situation aussi vulnérable dans le but d'en tirer un bénéfice financier. Les infractions pénales étant une compétence fédérale, c'est vers vous que je me tourne. La réglementation légale de la profession d'agent immobilier est une compétence fédérale et l'Institut professionnel des agents immobiliers (IPI) est habilité à agir contre tout abus en l'espèce. Il est prévu que l'administration du ministre flamand Diependaele prenne contact avec les collègues compétents au niveau fédéral afin de régler ce problème. Le ministre Diependaele a déclaré que la politique migratoire en vigueur n'est pas adaptée au marché actuel du logement et qu'elle exerce directement une pression supplémentaire sur celui-ci.

Je souhaiterais poser les questions suivantes :

1) Que pensez-vous de ces pratiques mafieuses largement répandues dans le secteur de la location ?

2) Quelles mesures allez-vous prendre afin de freiner le développement de ces pratiques et d'y mettre un terme ?

3) L'Institut professionnel des agents immobiliers (IPI) a-t-il pris contact ou s'est-il concerté avec vous afin de voir en quoi vous pouviez, en vertu de votre compétence, contribuer à la lutte contre ces pratiques ?

4) L'administration du ministre flamand du Logement, Matthias Diependaele, a-t-elle pris contact avec vous afin de discuter du problème ? Dans l'affirmative, qu'en est-il ressorti ? Avez-vous pris l'engagement de prendre des mesures à cet égard ?

5) Allez-vous également vous concerter avec votre collègue, le secrétaire d'État à l'Asile et à la Migration, Sammy Mahdi, au sujet de cette problématique, étant donné que celle-ci présente un lien évident avec la politique migratoire et la pression croissante qui en résulte sur le marché du logement ?

6) Quelles autres initiatives comptez-vous prendre afin d'éviter que de telles pratiques se reproduisent à l'avenir ?

 

Wonen is een aangelegenheid van de Gewesten, maar de toegang tot het beroep en Justitie zijn (grotendeels) een federale bevoegdheid.

Op 5 december 2020 verscheen er in De Standaard het artikel «Undercover op de huurmarkt voor vluchtelingen», en op 7 december 2020, in dezelfde krant, het artikel «De schande van de schijnmakelaar».

Beide artikels gaan over hetzelfde onderwerp, namelijk ware maffiapraktijken op de huurmarkt door zogenaamde schijnmakelaars ten behoeve van vluchtelingen die geen woonst vinden. Via Facebookgroepen van de Arabische gemeenschap maken deze schijnmakelaars reclame voor hun lucratieve handel in huurwoningen.

Het onderzoek dat De Standaard zelf gevoerd heeft en in één van de artikels beschrijft, toont aan dat het bewuste netwerk van deze makelaars een omvang heeft dat nauwelijks te overschatten is. Niet enkel schijnmakelaars zijn zo actief, er zijn ook talloze vreemdelingen die als bemiddelaars optreden om zo ook een deel van de koek te krijgen. Vluchtelingen die het wagen om iemand in te lichten over de praktijken worden bedreigd door de schijnmakelaars. Een wijdverspreid maffianetwerk, waar actie moet tegen ondernomen worden.

Ik heb in het Vlaamse Parlement over deze problematiek reeds Vlaams minister van Wonen, Matthias Diependaele, bevraagd (vraag om uitleg nr. 997 (2020-2021) van 7 januari 2021, https://www.vlaamsparlement.be/commissies/commissievergaderingen/1459038/verslag/1461511). Hij vond dat het misbruik maken van mensen in een dergelijke kwetsbare situatie, om er eigen financieel gewin uit te halen, absoluut onaanvaardbaar is. Strafbare feiten zijn een federale bevoegdheid en daarom richt ik mij tot u. De wettelijke regeling van het beroep van makelaars is een federale bevoegdheid en het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars (BIV) kan hiertegen optreden. De administratie van Vlaams minister Diependaele zou contact opnemen met de federale bevoegde collega's om dit probleem aan te pakken. Minister Diependaele stelde dat het huidige migratiebeleid niet afgestemd is op de huidige woningmarkt en er rechtstreeks extra druk op uitoefent.

Hieromtrent enkele vragen:

1) Wat is uw visie over deze wijdverspreide maffiapraktijken in de huursector?

2) Welke stappen gaat u ondernemen om deze praktijken af te remmen en te stoppen?

3) Heeft het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars (BIV) contact met u opgenomen of heeft u met hen overlegd om te zien waar u vanuit uw bevoegdheid kan helpen om deze praktijken aan te pakken?

4) Heeft de administratie van Vlaams minister van Wonen, Matthias Diependaele, contact met u opgenomen om deze problematiek te bespreken? Wat is er uit dit contact naar voor gekomen? Hebt u garanties gegeven dat u de problematiek zou aanpakken?

5) Gaat u over deze problematiek ook met uw collega staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Sammy Mahdi, overleggen aangezien het duidelijk gerelateerd is aan het migratiebeleid en de stijgende druk op de woningmarkt hierdoor?

6) Welke initiatieven gaat u nog nemen om dergelijke praktijken in de toekomst te vermijden?

 
Réponse reçue le 24 juillet 2021 : Antwoord ontvangen op 24 juli 2021 :

La profession d'agent immobilier est réglementée à l’échelle fédérale. Toute personne qui exerce cette profession réglementée doit être inscrite à l'Institut professionnel des agents immobiliers (IPI) et suivre les règles que cette inscription entraîne. Les actes d’intermédiaire immobilier sont réservés aux professionnels inscrits à l’IPI.

Il est inacceptable que certaines personnes ne respectent pas ces règles et s'enrichissent sur le dos de personnes déjà particulièrement vulnérables. En outre, les pratiques de ces personnes constituent une concurrence déloyale pour les membres de l'IPI, qui doivent investir pour continuer à remplir les conditions d'exercice légal de la profession.

En qualité de ministre des Indépendants et PME, j’exerce sur l’IPI un pouvoir de tutelle mais je n’ai pas de compétence directe de sanction.

En effet, l'exercice de la profession d’agent immobilier par des personnes qui ne sont pas agréés par l'IPI constitue une infraction pénale passible de sanctions correctionnelles. L'IPI dispose d'un service de dépistage qui peut proposer au Conseil national de lancer des poursuites contre les professionnels illégaux. Je soutiens pleinement l'IPI dans cette démarche.

Le service de dépistage peut réagir suite à des plaintes mais peut également lancer lui-même des enquêtes de manière proactive. Chaque année, l'IPI parvient à mettre un terme aux activités d'un grand nombre de professionnels illégaux ou à faire condamner devant le tribunal les personnes qui persistent à exercer ces activités.

Outre l’inscription auprès de l'IPI, ces agents doivent être inscrits à la Banque-carrefour des entreprises étant donné qu’il s’agit d’entreprises qui exercent une activité professionnelle de manière indépendante. Le contrôle de ce type de travail non déclaré relève de la compétence de l'Inspection économique qui relève de la compétence du ministre de l'Économie.

Het beroep van vastgoedmakelaar is gereglementeerd op federaal niveau. Elke persoon die dit beroep uitoefent, moet ingeschreven zijn bij het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars (BIV) en de regels naleven die gepaard gaan met deze inschrijving. De handelingen van vastgoedmakelaar zijn voorbehouden aan de beroepsbeoefenaars die ingeschreven zijn bij het BIV.

Het is onaanvaardbaar dat sommige mensen deze regels niet respecteren en zich verrijken op de rug van mensen die al bijzonder kwetsbaar zijn. Bovendien vormen de praktijken van deze personen oneerlijke concurrentie voor de mensen van het BIV, die moeten investeren om te kunnen blijven voldoen aan de voorwaarden om het beroep wettig te beoefenen.

Als minister van Zelfstandigen en KMO’s heb ik de voogdij over het BIV, maar heb ik geen directe sanctiebevoegdheid.

De uitoefening van het beroep van vastgoedmakelaar door mensen die niet erkend zijn door het BIV vormt een strafbaar feit waar correctionele straffen op staan. Het BIV beschikt over een opsporingsdienst die aan de Nationale Raad kan voorstellen om onwettige beroepsbeoefenaars te vervolgen. Ik steun het BIV hier volledig in.

De opsporingsdienst kan reageren op klachten, maar kan ook zelf proactief overgaan tot een onderzoek. Elk jaar slaagt het BIV erin een einde te maken aan de activiteiten van een groot aantal onwettige beroepsbeoefenaars of in de veroordeling voor de rechtbank van de mensen die deze activiteiten blijven uitoefenen.

Naast de inschrijving bij het BIV, moeten deze makelaars ingeschreven zijn in de Kruispuntbank van ondernemingen, omdat het gaat om ondernemingen die een beroepsactiviteit op zelfstandige basis uitoefenen. De controle op dit type van niet-aangegeven werk valt onder de bevoegdheid van de economische inspectie, die op haar beurt onder de bevoegdheid valt van de minister van Economie.