SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2015-2016 Zitting 2015-2016
________________
31 mars 2016 31 maart 2016
________________
Question écrite n° 6-902 Schriftelijke vraag nr. 6-902

de Jean-Jacques De Gucht (Open Vld)

van Jean-Jacques De Gucht (Open Vld)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Salafisme - Dons à des terroristes condamnés - Suivi et dépistage - Gel des fonds Salafisme - giften aan veroordeelde terroristen - opvolging en screening - bevriezen fondsen 
________________
extrémisme
islam
aide aux réfugiés
musulman
intégrisme religieux
Pays-Bas
terrorisme
radicalisation
extremisme
islam
vluchtelingenhulp
moslim
religieus conservatisme
Nederland
terrorisme
radicalisering
________ ________
31/3/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 5/5/2016)
24/11/2016Rappel
6/4/2017Antwoord
31/3/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 5/5/2016)
24/11/2016Rappel
6/4/2017Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 6-901 Aussi posée à : question écrite 6-901
________ ________
Question n° 6-902 du 31 mars 2016 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-902 d.d. 31 maart 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Je renvoie à ma question écrite n ° 6-822 et aux réponses que vous avez apportées à mes questions relatives à la fondation extrémiste Al-Ighaatha, laquelle opère tant en Belgique qu'aux Pays-Bas.

«Chers frères et sœurs, comme beaucoup d'entre vous le savez, nous nous rendons aujourd'hui dans un camp de réfugiés à Bruxelles». C'est en septembre 2015 qu'un homme portant une longue barbe noire annonce la première action d'Al-Ighaatha dans une vidéo postée sur Facebook. «Nous allons aujourd'hui y distribuer diverses choses aux nécessiteux, comme des produits de soins, des vêtements pour femmes, des draps, des couvertures, des sucreries pour les enfants, ainsi que de l'argent», dit une annonce dans un journal néerlandais (cf. http://www.nrc.nl/next/2016/01/19/ zieltjes winnen voor de islam in het asielzoekerscentrum).

Al-Ighaatha signifie «Le Salut», et est le nom d'une nouvelle organisation d'aide islamique qui a été fondée voici six mois aux Pays-Bas. Selon ses propres communiqués, la fondation a déjà rendu visite à des demandeurs d'asile à Bruxelles, à Haarlem (en septembre 2015), et à Zutphen (en octobre 2015).

Cette organisation d'aide est plus qu'une simple fondation caritative. Outre l'assistance aux réfugiés, la fondation a un autre objectif. Ainsi, elle diffuse en ligne une vidéo glorifiant le martyre. La vidéo contient des chants sur des «femmes magnifiques» qui veulent épouser un «martyr» et non un «pantouflard».

Selon des sources du NRC, la police néerlandaise s'inquiète sérieusement au sujet de la fondation et envisage l'ouverture d'une enquête pénale.

De plus, une partie de l'aide collectée est distribuée à des personnes incarcérées pour faits de terrorisme. Certaines collectes sont également faites au profit de la famille des détenus. Quant aux raisons pour lesquelles Al-Ighaatha recueille des fonds pour des détenus, la fondation écrit sur Facebook qu'il s'agit de «chers» frères qui ont été arrêtés par «les ennemis  d'Allah» «sans la moindre forme de preuve évidente».

Outre l'aide financière, Al-Ighaatha offre également aux détenus une aide morale, à travers une relation épistolaire, par exemple. En rue, Al-Ighaatha essaie de propager l'islam en rappelant aux musulmans «les obligations et interdictions imposées par Allah». Pour ce projet appelé «Straat Dawah», la fondation collabore avec Ahlus Sunnah Publicaties, un groupe de musulmans qui valorise le djihad violent sur son site web.

À la question de savoir si certaines personnes ou organisations d'aide transfèrent de l'argent à des terroristes condamnés et à des détenus, vous répondiez avoir connaissance d’individus et de groupes qui récoltent de l’argent pour des individus se trouvant en prison et ayant été condamnés pour terrorisme. Jusqu’à nouvel ordre, il n’est aucunement question de montants élevés transférés de cette manière. Le cas échéant, une enquête est ouverte. Il n’y a pas de chiffres séparés disponibles à ce sujet.

Quant au caractère transversal de cette question, l'accord de gouvernement flamand accorde une attention particulière à la prévention de la radicalisation. Il est question de la création d'une cellule regroupant des experts des divers domaines politiques chargés de détecter et de prévenir la radicalisation et d'y remédier; cette cellule comporterait un point de contact central et travaillerait en collaboration avec d'autres autorités. C'est l'Agence flamande de l'Intérieur qui est chargée de la coordination de cette cellule. L'autorité fédérale joue un rôle clé, en particulier en ce qui concerne l'approche proactive et le contrôle du respect des lois. À l'avenir, un fonctionnaire fédéral du Service public fédéral (SPF) Intérieur fera également partie de cette cellule. Il s'agit dès lors d'une matière régionale transversale. Je me réfère également au plan d'action récemment mis sur pied par le gouvernement flamand en vue de prévenir les processus de radicalisation susceptibles de conduire à l'extrémisme et au terrorisme.

J'aimerais obtenir une réponse aux questions complémentaires suivantes.

1) Pouvez-vous indiquer quels groupes précis font des dons et transfèrent des fonds à des terroristes condamnés et/ou à leur famille? Pouvez-vous confirmer qu'il s'agit de groupements de tendance plutôt salafiste et/ou extrémistes et les citer nommément? Des mosquées se trouvent-elles parmi les donateurs? Si oui, lesquelles?

2) Pouvez-vous indiquer si les personnes et organisations qui font ces dons font l'objet d'enquêtes concrètes et systématiques sur leurs antécédents judiciaires, des signes de radicalisation et/ou la glorification du terrorisme? En particulier, vérifie-t-on systématiquement leurs sources de financement et leurs donateurs? Leurs noms sont-ils communiqués aux services de sécurité, vu leur sympathie manifeste pour les terroristes?

3) Pouvez-vous indiquer si ces fonds ont été gelés à titre préventif? En effet, le risque que les fonds récoltés au profit des terroristes et de leur famille soient utilisés à d'autres fins criminelles, voire terroristes, est réel. Si non, pour quelle raison et pouvez-vous expliquer s'il n'y aurait pas lieu de geler ces fonds?

 

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vraag nr.6-822 en uw antwoord op mijn vragen betreffende de extremistische stichting Al-Ighaatha die zowel in Nederland als in België opereert.

"Beste broeders en zusters, zoals velen van jullie weten gaan wij vandaag naar een vluchtelingenkamp in Brussel." Het is september 2015 als een man met een lange zwarte baard de eerste actie van Al-Ighaatha aankondigt in een video op Facebook. "We gaan daar vandaag verschillende dingen uitdelen aan de behoeftigen, zoals verzorgingsproducten, kleding voor vrouwen, dekens, snoep voor kinderen en ook geld.", aldus berichtgeving in een Nederlandse krant. (http://www.nrc.nl/next/2016/01/19/zieltjes-winnen-voor-de-islam-in-het-asielzoekersc-157813)

Al-Ighaatha betekent “De Redding” en is de naam van een nieuwe islamitische hulporganisatie. Die werd een half jaar geleden in Nederland opgericht. De stichting bezocht luidens hun eigen berichtgeving al asielzoekers in Brussel, in Haarlem (in september), en in Zutphen (oktober).

Deze zogenaamde hulporganisatie is meer dan zomaar een liefdadigheidsstichting. Behalve het bijstaan van vluchtelingen, heeft de stichting nog een ander doel. Zo verspreidt ze online een video waarin het martelaarschap wordt verheerlijkt. In de video wordt gezongen over "paradijselijke vrouwen" die met een "martelaar" willen trouwen en niet met een "thuisblijver".

De Nederlandse politie maakt zich ernstige zorgen over de stichting en overweegt een strafrechtelijk onderzoek te starten, stellen bronnen van NRC.

Een deel van de door hen opgehaalde hulp gaat naar terrorismegevangenen. Ook voor families van gevangenen wordt gecollecteerd. Over de reden waarom Al-Ighaatha geld voor gevangenen inzamelt, schrijft de stichting op Facebook dat het gaat om "dierbare" broeders die "zonder enige vorm van duidelijk bewijs" zijn opgepakt door "de vijanden van Allaah".

Naast financiële steun verleent Al-Ighaatha gevangenen morele steun. Dit kan door brieven te schrijven. Op straat probeert Al-Ighaatha de islam uit te dragen door moslims "te herinneren aan de geboden en verboden van Allaah". “Straat Dawah” heet dit project, waarvoor de stichting samenwerkt met Ahlus-Sunnah Publicaties. Dit is een groep moslims die op haar website de gewelddadige jihad aanprijst.

In uw antwoord op mijn vraag of bepaalde personen of zogenaamde hulporganisaties gelden overmaken aan veroordeelde terroristen en gevangenen gaf u aan weet te hebben van individuen en groepen die geld inzamelen voor individuen die in de gevangenis zitten en voor terrorisme zijn veroordeeld. Er is tot nader orde geen sprake van grote bedragen die op deze manier overgaan. In voorkomend geval wordt een onderzoek aangevat. Hieromtrent worden geen afzonderlijke cijfers bijgehouden.

Wat betreft het transversaal karakter van deze vraag : er wordt in het Vlaams regeerakkoord aandacht besteed aan het voorkomen van radicalisering. Er is sprake van het oprichten van een cel met experten uit de diverse beleidsdomeinen om radicalisering te voorkomen, te detecteren en te remediëren, met één centraal aanspreekpunt en in samenwerking met andere overheden. De Coördinatie van deze cel ligt bij het Agentschap Binnenlands Bestuur. Vooral wat betreft de proactieve aanpak en de handhaving vervult de federale overheid een sleutelrol. In de toekomst zal ook een federale ambtenaar van de FOD Binnenlandse Zaken deel uitmaken van deze cel. Het betreft aldus een transversale Gewestaangelegenheid. Ik verwijs tevens naar het recente actieplan van de Vlaamse regering ter preventie van radicaliseringsprocessen die kunnen leiden tot extremisme en terrorisme.

Ik had dan ook graag een antwoord gekregen op de volgende aanvullende vragen:

1) Kunt u aangeven welke groepen in concreto giften en fondsen overmaken aan veroordeelde terroristen en/of hun familieleden? Kunt u bevestigen dat het om veeleer salafistische en/of extremistische groeperingen gaat en kunt u hen bij naam noemen? Zijn er ook moskeeën die giften doen? Zo ja, dewelke?

2) Kunt u aangeven of de mensen en de organisaties die deze giften doen ook concreet en systematisch worden doorgelicht wat strafrechtelijke antecedenten, tekenen van radicalisering en/of het verheerlijken van terrorisme betreft? Worden in het bijzonder hun financieringsbronnen en donateurs systematisch doorgelicht? Worden hun namen doorgegeven aan de veiligheidsdiensten, gezien hun manifeste sympathie voor de terroristen?

3) Kunt u meedelen of deze fondsen preventief worden bevroren? Het risico bestaat immers dat ingezamelde middelen voor terroristen en hun familie afgewenteld worden voor andere criminele of zelfs terroristische doeleinden. Zo neen, waarom niet en kunt u toelichten of dit niet aangewezen is?

 
Réponse reçue le 6 avril 2017 : Antwoord ontvangen op 6 april 2017 :

Différentes personnes et groupes sont connus en Belgique et dans d’autres États membres européens comme porteurs d’un soutien à des détenus islamistes. Cependant, ce soutien ne se limite pas toujours à des personnes emprisonnées pour terrorisme.

Plus précisément, il peut être référé à Sanabil et à des associations de fait qu’on peut relier à l’entourage de l’ancienne Sharia4Belgium (Free Abu Imran).

De telles organisations sont également actives dans d’autres pays européens. Il peut être référé à Cage Prisoners au Royaume-Uni, à Behind Bars et Al Ighaatha aux Pays-Bas, à Ansarul-Aseer (entre-temps interdite) en Allemagne et à Sanabil (entre-temps interdite) en France.

Ces organisations fournissent une aide aux détenus par le biais de petits dons et en mettant à leur disposition un soutien moral ainsi que de la littérature. Étant donné que les montants de ces aides se révèlent particulièrement limités (10 euros seulement dans certains cas) et que celles-ci visent à améliorer le confort de détenus spécifiques, il est particulièrement difficile d’intervenir à ce niveau.

Dans le cadre du Plan Radicalisation, un groupe de travail « prisons » a été mis sur pied, dont la direction générale Établissements pénitentiaires (EPI), la police fédérale (DJSOC/TERRO) et la VSSE font partie. La présente problématique y est également évoquée.

Les influences que des détenus ayant des antécédents terroristes (condamnés pour ou soupçonnés de terrorisme) exercent ou subissent font l’objet d’un étroit suivi.

Les divers services européens de police et de renseignement s’échangent activement des informations à ce propos.

En cas de constat de comportement punissable, le parquet compétent en est systématiquement informé.

La DG EPI élabore actuellement une procédure interne dans le but de mieux contrôler les transactions effectuées par le biais des comptes de prison et, le cas échéant, de pouvoir signaler à la Cellule de traitement des informations financières, conformément à la loi du 11 janvier 1993 relative à la prévention de l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme, des opérations suspectes dans le cadre du blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme qui seraient constatées.

La DG EPI a depuis peu accès à la banque de données commune Foreign Terrorist Fighters, créée par l’arrêté royal du 21 juillet 2016 relatif à la banque de données commune Foreign Terrorist Fighters et portant exécution de certaines dispositions de la section 1erbis « de la gestion des informations » du chapitre IV de la loi sur la fonction de police. Cet accès lui permet, en ce qui concerne spécifiquement les FTF, d’effectuer des recherches dans cette banque de données et même d’y ajouter des informations, notamment sur un éventuel financement.

En la matière, il peut également être référé aux efforts déployés dans le cadre du projet Belfi, qui porte sur la détection en mode pluridisciplinaire de la fraude aux allocations sociales commise par des FTF. Dans le cadre du Plan Canal, il a été décidé en septembre 2016 d’élargir le champ d’application du projet Belfi aux personnes emprisonnées pour des faits de drogues, d’armes, de faux documents et de terrorisme.

Le 5 septembre 2015, les ministres de la Justice et des Finances ont promulgué une circulaire relative à la mise en œuvre des articles 3 et 5 de l’arrêté royal du 28 décembre 2006 relatif aux mesures restrictives spécifiques à l’encontre de certaines personnes et entités dans le cadre de la lutte contre le financement du terrorisme. Elle détermine la procédure pratique pour procéder au gel d’avoirs dans le cadre du financement du terrorisme.

Cette procédure a été appliquée pour la première fois durant la présente législature. Entre mai 2016 et janvier 2017, les avoirs économiques de 36 personnes ont été gelés administrativement dans le cadre de la lutte contre le financement du terrorisme.

En outre, dans le cadre d’enquêtes pénales, les autorités judiciaires peuvent elles aussi saisir des avoirs et bloquer des comptes bancaires, conformément à l’article 46quater, § 2, du Code d’instruction criminelle.

Enfin, il convient de noter qu’il existe évidemment aussi des organisations d’assistance aux détenus musulmans. Ces groupes informels opèrent dans un cadre humanitaire et ne posent nullement problème. Les mosquées sont également actives dans le soutien aux détenus musulmans, plus précisément pendant la période du Ramadan. À ce jour, aucun problème n’a jamais été constaté à ce niveau.

Er zijn verschillende personen en groepen bekend die in België en in andere Europese Lidstaten, actief islamitische gevangenen ondersteunen. Dit is evenwel niet steeds beperkt tot personen die zijn opgesloten wegens terrorisme.

Meer bepaald kan verwezen worden naar Sanabil en feitelijke verenigingen die gelinkt kunnen worden aan de entourage van het voormalige Sharia4Belgium (Free Abu Imran).

Ook in andere Europese landen zijn dergelijke organisatie actief. Zo kan verwezen worden naar Cage Prisoners in het Verenigd Koninkrijk, Behind Bars en Al Ighaatha in Nederland, Ansarul-Aseer (intussen verboden) in Duitsland en Sanabil (intussen verboden) in Frankrijk.

Deze organisaties steunen gevangenen via kleine giften en via het ter beschikking stellen van morele steun en literatuur. Aangezien de steunbedragen bijzonder laag zijn (soms slechts 10 euro) en gericht zijn op het geven van gemak aan specifieke gevangenen is het bijzonder moeilijk om hier tegen op te treden.

In het kader van het plan Radicalisme werd een werkgroep « gevangenissen » opgericht, waar het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen, de federale politie (DJSOC/TERRO) en de VSSE deel van uitmaken. Deze problematiek komt daar ook aan bod.

Ten aanzien van gedetineerden met een terrorisme-achtergrond (veroordeeld voor of verdacht van) wordt nauwlettend toegezien op de invloeden die van en naar deze gedetineerden uitgaan.

Tussen de verschillende Europese politie- en inlichtingendiensten wordt hierover actief informatie uitgewisseld.

Daar waar strafbaar gedrag wordt vastgesteld wordt dit systematisch gemeld aan het bevoegde parket.

Het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen werkt actueel een interne procedure uit teneinde de transacties die worden uitgevoerd via de gevangenisrekeningen nog beter te controleren en, in voorkomend geval, melding te kunnen verrichten bij de Cel voor financiële informatieverwerking indien verdachte verrichtingen in het kader van witwassen of financiering van terrorisme worden vastgesteld, conform de verplichtingen van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van het terrorisme.

Het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen heeft sinds kort toegang tot de gemeenschappelijke gegevensbank Foreign Terrorist Fighters, opgericht met het koninklijk besluit van 21 juli 2016 betreffende de gemeenschappelijke gegevensbank Foreign Terrorist Fighters en tot uitvoering van sommige bepalingen van de afdeling 1bis « het informatiebeheer » van hoofdstuk IV van de wet op het politieambt, waardoor het, specifiek wat betreft de FTF, opzoekingen kan uitvoeren in de databank en zelf informatie kan toevoegen aan de databank, onder andere over eventuele financiering. Dit zal de opvolging van betrokkenen nog verbeteren.

Ter zake kan ook verwezen worden naar de inspanningen in het kader van het project Belfi waarbij, op gezag van het parket-generaal van Brussel, op multidisciplinaire wijze fraude met sociale uitkeringen bij Foreign Terrorist Fighters wordt opgespoord. In het kader van het Kanaalplan, werd in september 2016 beslist om het toepassingsgebied van het project Belfi uit te breiden naar de personen die voor feiten van drugs, wapens, valse documenten en terrorisme werden opgesloten.

Op 7 september 2015 hebben de ministers van Justitie en Financiën een omzendbrief inzake de tenuitvoerlegging van de artikelen 3 en 5 van het koninklijk besluit van 28 december 2006 inzake specifieke beperkende maatregelen tegen bepaalde personen en entiteiten met het oog op de strijd tegen de financiering van het terrorisme, uitgevaardigd. Hierin wordt de praktische procedure om over te gaan tot de administratieve bevriezing van tegoeden in het kader van terrorismefinanciering bepaald.

Deze procedure werd tijdens deze legislatuur voor de eerste keer toegepast. Tussen mei 2016 en januari 2017 werden de economische tegoeden van 36 personen administratief bevroren in het kader van de strijd tegen de financiering van het terrorisme.

Daarnaast kunnen ook de gerechtelijke overheden in het kader van strafonderzoeken activa in beslag nemen en bankverrichtingen, conform artikel 46quater, § 2, van het Wetboek van strafvordering, blokkeren.

Er dient tot slot te worden opgemerkt dat er uiteraard ook hulporganisaties voor moslimgevangenen bestaan. Deze vanuit humanitair oogpunt opererende informele groepen vormen op geen enkele wijze een probleem. Ook moskeeën spelen soms – met name in de ramadan-periode – een rol in het ondersteunen van moslimgevangenen. Tot op heden werden daarbij nooit problemen opgemerkt.