Tussen 1991 en 2003 werden de grootste onderdelen van het Belgisch beleid rond buitenlandse wapenhandel een bevoegdheid van de Gewesten. Er werd sindsdien een zekere communautaire rust gerealiseerd, althans inzake de wapenexportdossiers. Maar er resten nog steeds bevoegdheden inzake wapenhandel bij de federale overheid. Daardoor is het uiterst moeilijk en moeizaam om een globaal overzicht te verwerven van de buitenlandse wapenhandel van ons land.

Exportcontrole vraagt in alle landen samenwerking tussen verschillende overheidsdiensten, maar de verdeling over de verschillende constitutionele entiteiten van de Belgische federatie voegt hier nog een laag van complexiteit aan toe. Dat wordt duidelijk wanneer we de wetgevende en de controlerende taak van de parlementen inzake de controle op wapenhandel van nabij bekijken. Volksvertegenwoordigers kunnen in hun halfrond slechts op deelaspecten van de omvattende wapenhandelproblematiek ingaan.

Federale parlementsleden kunnen toezicht houden op en koppelingen maken tussen het Belgische buitenlandse veiligheidsbeleid (Buitenlandse Zaken), de verkoop en export door het Belgisch leger (Defensie en Economische Zaken), de erkenning van wapenhandelaars en tussenhandelaars (Justitie), de bestrijding van illegale wapenhandel door de politie (Binnenlandse Zaken), nucleaire non-proliferatie (Energie), de efficiëntie van grenscontrole door de douane (Financiën) en de beveiliging van de nationale en regionale luchthavens (Mobiliteit en Binnenlandse zaken).

Parlementsleden uit de Gewest- en Gemeenschapsparlementen controleren op hun beurt het beleid inzake in-, uit-, en doorvoer van wapens, militair materiaal en goederen voor tweeërlei gebruik door particulieren, handelaars en producenten (Buitenlandse Handel), de regelgeving inzake de jacht (Leefmilieu) en sportschutters (Sport), en gebruik van folkloristische wapens (Cultuur).

Het ontwikkelen en aanhouden van een coherente visie, het aankaarten van problemen en het lanceren van nieuwe voorstellen zijn in deze context uitermate moeilijk.

Maar daar ligt een taak en opdracht van de Senaat die net inzake deze transversale bevoegdheden een onderzoek kan voeren.

In het kader van de voorbereiding van een informatieverslag ter zake verzoek ik de minister een antwoord te verstrekken op volgende vragen:

1. Welke wapens (type en hoeveelheid) werden de voorbije jaren 2012, 2013 en 2014 door de Belgische politie verkocht en aangekocht?

2. Bij wie werden deze wapens door de Belgische politie aangekocht tijdens deze jaren?

3. Aan wie verkocht de Belgische politie wapens tijdens deze jaren?

Graag dus een overzicht per wapen: waar of van wie het aangekocht werd en wanneer.

4. Wat was de kostprijs van de aangekochte wapens en dit per aankoop in de jaren 2012, 2013 en 2014?

5. Wat was de verkoopprijs van de verkochte wapens en dit per verkoop in de jaren 2012, 2013 en 2014?

6. Bestaat er een rapport over de overdracht van wapens tussen politiediensten binnen de EU? Over welke overgedragen politiegoederen gaat het? Waar, wanneer en hoe werden deze politiegoederen overgedragen in de jaren 2012, 2013 en 2014?

7. Werden er wapens gekocht of geleverd aan landen waar één of meerdere Gewesten géén wapenleveringen voor goedkeuren? In concreto, werden er tijdens de jaren 2012, 2013 en 2014 wapens van of voor de Belgisch politie verkocht of aangekocht aan landen waar Vlaanderen of Wallonië geen wapenexport voor goedkeurt? Zijn er contracten en contacten geweest met onder andere Saoedi-Arabië en Israël?

8. Hoe zal de minister ervoor zorgen dat er een grondige politieke en maatschappelijke controle en een debat mogelijk zal zijn over de wapenexport en wapenaankopen van en door de Belgisch politie?

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen :

1) De federale politie heeft geen wapens verkocht (zie vraag 3)).

De verwerving van de bewapening gebeurt overeenkomstig de technische normen, de door de minister vastgelegde richtlijnen (cf. koninklijk besluit van 3 juni 2007 betreffende de bewapening van de geïntegreerde politie, gestructureerd op twee niveaus, alsook de bewapening van de leden van de Diensten Enquêtes bij de Vaste Comités P en I en van het personeel van de Algemene inspectie van de federale politie en van de lokale politie) en ook in toepassing van de wet van 13 augustus 2011 inzake overheidsopdrachten op defensie- en veiligheidsgebied.

In het kader van het overeenkomst 2010 R3 112 heeft de Belgische politie Smith & Wesson MP9 pistolen aangekocht als volgt :

De aangekochte wapens worden verdeeld over de diverse federale eenheden of betreffen de stock. De lokale zones kunnen rechtstreeks bij de firma bestellen.

2) De begunstigde voor deze overeenkomst is de firma BELGIAN WEAPONS CORPORATION N.V.

3) Artikel 19, 5°, van de wet van 8 juni 2006 tot regeling van economische en individuele activiteiten met wapens voorziet dat enkel de individuele bewapening mag worden verkocht en dit, uitsluitend, aan officieel erkende wapenhandelaars.

De omzendbrief GPI 51 betreffende de behandeling van afgedankt politiematerieel, bepaalt dat elk « versleten » politiewapen vernietigd moet worden.

De federale politie verkoopt geen wapens.

Wapens die niet meer gebruikt worden door de federale politie, worden vernietigd.

4)

5), 6) & 7) Deze drie vragen zijn niet van toepassing omwille van het feit dat de wapens van de federale politie conform de regelgeving, koninklijk besluit van 3 juni 2007 en GPI 51, vernietigd worden. Dus een doorverkoop of overdracht is nooit van toepassing.

8) Zoals reeds geschreven, volgt de federale politie de wet van 8 juni 2006, de omzendbrief GPI 51, de wet van 13 augustus 2011 alsook de verschillende ministeriële besluiten, de rondschrijvingen, de adviezen van Inspecteur generaal van Financiën in verband met de consumptieprogramma aanvaard door de minister.

De materie omtrent de aankoop en de vernietiging van politiewapens is voldoende wettelijk geregeld en wordt voldoende gecontroleerd. Een maatschappelijk debat over de wapenexport en -aankoop van en door de Belgische politie is derhalve niet aan de orde.