3-137

3-137

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 1er DÉCEMBRE 2005 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de M. Karim Van Overmeire au ministre de l'Économie, de l'Énergie, du Commerce extérieur et de la Politique Scientifique sur «l'absence de traduction en néerlandais d'un certain nombre de normes fournies par l'IBN/Bureau de normalisation» (nº 3-1158)

Mme la présidente. - M. Vincent Van Quickenborne, secrétaire d'État à la Simplification administrative, adjoint au premier ministre, répondra au nom de M. Marc Verwilghen, ministre de l'Économie, de l'Énergie, du Commerce extérieur et de la Politique scientifique.

De heer Karim Van Overmeire (VL. BELANG). - Het probleem is niet nieuw en werd de voorbije jaren al herhaaldelijk in het parlement aangekaart. Enige verbetering hebben we tot op heden helaas niet kunnen vaststellen.

Waar gaat het over?

Elk jaar worden er op het Europese niveau een paar duizend nieuwe normen uitgevaardigd, overwegend in het Engels. Europa vertaalt en publiceert die normen meestal ook in het Duits en in het Frans.

De andere Europese talen blijven daarentegen meestal in de kou staan. De lidstaten moeten die normen in hun eigen wetgeving omzetten. Van landen die andere dan de drie vermelde talen gebruiken, veronderstelt men doorgaans dat ze, enkele uitzonderingen niet te na gesproken, zelf instaan voor de vertaling en opdraaien voor de kosten.

In België staat het Belgisch Instituut voor de Normalisatie, dat momenteel wordt omgevormd tot het Normalisatiebureau, voor die opdracht in. Daar de Franstalige versie van de normen al op Europees niveau beschikbaar is, hoeft het instituut in principe alleen maar voor een Nederlandse vertaling te zorgen. Al vele jaren slaagt dat instituut er niet in om de normen in het Nederlands te vertalen. De voornaamste oorzaak is dat het personeelskader van het BIN slechts in één vertaler-revisor voorziet, wat natuurlijk absoluut en zelfs belachelijk onvoldoende is.

Het instituut beschikt ook niet over de nodige financiële middelen om die vertaling uit te besteden aan de privé-sector of om bijvoorbeeld vertaalde normen uit Nederland aan te kopen.

Het probleem is dus zowel praktisch als principieel van aard. Volgens mij is het een vorm van elementair zelfrespect dat, wanneer aan de Belgen en dus ook de Vlamingen, normen worden opgelegd, die normen ook in het Nederlands beschikbaar zijn.

Wat wil men daaraan doen, want die situatie sleept al jaren aan. Er zijn twee mogelijkheden: ofwel zorgt Europa op eigen kosten voor een Nederlandstalige tekst ofwel is de Belgische overheid bereid om de normen in het Nederlands te vertalen.

Wij vernemen dat er in het kader van de omvorming van het BIN naar het NBN enige aandacht zou worden besteed aan het probleem, in die zin dat van de vertaling een prioriteit zou worden gemaakt. Voor ons is dat heel belangrijk, want het Nederlands is toch de taal van de meerderheid van de bevolking van het land. Bovendien is het een principiële kwestie. Normen die aan onze bevolking worden opgelegd, moeten ook in het Nederlands worden uitgevaardigd.

1. Hoeveel van de normen die in 2004 van kracht werden in dit land, zijn in het Nederlands beschikbaar?

2. Wat is de huidige stand van zaken op het Europese niveau in verband met het beschikbaar stellen van de normen in andere talen dan het Engels, Frans en Duits, inzonderheid wat de subsidiëring betreft en wat zijn de eventuele vooruitzichten?

3. Hoe zit het met de vertalingen op Belgisch niveau en meer bepaald:

3.a. Hoever staat het met de overgang van het BIN naar het NBN?

3.b. Over welk personeelsformatie zal het NBN beschikken en welke plaats wordt daarin ingeruimd voor vertalers?

3.c. Hoe zal de problematiek van het gebrek aan vertalingen in het Nederlands worden opgelost?

De heer Vincent Van Quickenborne, staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, toegevoegd aan de eerste minister. - De wet van 3 april 2003 betreffende de normalisatie kondigde een grondige hervorming aan van de organisatie van de normalisatie in België. De principebeslissing tot ontbinding van het Belgisch Instituut voor Normalisatie (BIN) werd genomen en zal effectief worden zodra alle leidende organen van de nieuwe structuur Bureau voor Normalisatie (NBN) opgericht zijn, begin 2006.

Het nieuwe systeem wordt gekenmerkt door een grotere deelname van de actoren op de markt, zoals de consumenten, de bedrijfsfederaties en de sectorale operatoren. Dit betekent dat het normalisatiebeleid beter afgestemd zal zijn op de marktbehoeften, in termen van competitiviteit en innovatie, alsook op het vlak van de duurzame ontwikkeling.

Het is in dit nieuwe kader dat de reële problemen die hier worden aangekaart, zullen moeten worden aangepakt en opgelost. De methode moet voor alle betrokken partijen bevredigend zijn en rekening houden met de per definitie beperkte budgettaire middelen.

Bovendien moeten de normen die in het kader van een Belgische technische reglementering verplicht werden gesteld, gehomologeerd zijn en, in dit opzicht, in alle landstalen beschikbaar zijn.

Op de meer specifieke vragen is het antwoord het volgende:

1. In 2004 werden 1481 normen gepubliceerd, waarvan er 29 in het Nederlands werden vertaald. Een norm telt tussen 10 en 50 bladzijden.

2. Momenteel komt de Commissie, die de vertaalkosten per bladzijde op 60 euro schat, enkel tussenbeide als co-financier voor 50% van de kosten. De Europese normen (CEN, CENELEC en ETSI) zijn in principe beschikbaar in het Engels, het Frans en het Duits. AFNOR en DIN (de Franse en Duitse normalisatie-instituten) voorzien in de vertaling in deze talen. De ETSI-normen zijn evenwel enkel beschikbaar in het Engels, aangezien de telecommunicatiesector niet om vertalingen vraagt.

3.a Deze fundamentele vraag werd reeds beantwoord in het eerste deel van de inleiding.

3.b De minister wil uiteraard de letter en de geest van de wet van 3 april 2003 naleven, die in meer ruimte en beheersautonomie voorziet voor de actoren op de markt in de context van het NBN. De leidende organen van deze nieuwe instelling moeten dus de vereiste personeelsformatie vastleggen. Gelet op de betrokken vertaalvolumes kan deze problematiek in geen geval worden opgelost enkel en alleen op basis van een interne vertaallogica.

3.c Zonder zich te willen mengen in de beheersautonomie van een instelling van openbaar belang van categorie C, meent de minister dat kan worden gedacht aan een cofinanciering op Europees niveau, een prioriteitstelling in de lijst van de te vertalen normen en een samenwerking met het NEN, het Nederlands normalisatie-instituut.

De heer Karim Van Overmeire (VL. BELANG). - Ik dank de staatssecretaris voor het antwoord waarbij hij het probleem duidelijk heeft omschreven. Er zijn 1481 normen uitgevaardigd, daarvan zijn er 29 in het Nederlands beschikbaar. Dat betekent dat er 1452 niet in het Nederlands beschikbaar zijn. Dat is een principieel probleem.

Voor het overige stel ik vast dat de minister een aantal oplossingen overweegt, zonder iets concreets voor te stellen. Ik begrijp dat het onmogelijk is die 1452 normen te vertalen, maar we mogen toch wel wat meer verwachten dan wat tot nog toe is gedaan.