Het verslag van de Europese Commissie over de rechtsstaat 2023
5/12/2023
Op 5 december 2023 hebben de leden van het Federaal Adviescomité voor de Europese Aangelegenheden een gedachtewisseling gehad over het vierde verslag van de Europese Commissie over de rechtsstaat met de heer Didier Reynders, Eurocommissaris voor de Justitie, en mevrouw Martien Schotsmans, directrice van het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens.
De heer Reynders benadrukte dat de rechtsstaat één van de kernwaarden van de Europese Unie is en dat het respect ervan essentieel is voor de politieke stabiliteit en de economische vooruitgang van de Europese Unie. In het verslag worden vier belangrijke gebieden onderzocht: de kwaliteit en de efficiëntie van de nationale justitiële stelsels; het kader voor corruptiebestrijding; de pluriformiteit en de vrijheid van de media; en andere institutionele controlemechanismen. Bovendien wordt nagegaan hoe de lidstaten gevolg hebben gegeven aan de aanbevelingen die in het vorige verslag stonden.
Aan elke lidstaat wordt ook een specifiek landenrapport gewijd. Voor België werd onder meer de aandacht gevestigd op de volgende punten: de noodzaak van voldoende financiering van justitie, lacunes inzake de strijd tegen corruptie, de veiligheid van journalisten en de toegang tot publieke documenten.
In haar tussenkomst, uitte mevrouw Schotsmans haar bezorgdheid inzake de evolutie van de rechtsstaat in België. Daarbij ging ze dieper in op de tekortkomingen op drie domeinen: de niet-uitvoering van vonnissen, de beperking van de vrijheden en de werking van het gerechtelijk apparaat. Ze lichtte ook telkens de aanbevelingen van het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens toe.
Tijdens de gedachtewisseling hebben de leden van het adviescomité de volgende punten besproken:
- het gevolg van de financiële sancties tegen een aantal lidstaten (onder meer Hongarije en Polen);
- de ervaring van de bevolking tegenover de tekortkomingen in België;
- het belang van een strikt ethisch kader voor mandatarissen;
- het belang van lobbyregisters;
- de veiligheid van journalisten;
- het belang van de administratieve transparantie.
Meer informatie over het onderwerp op de website van de Europese Commissie.
