Fake news, manipulatie en desinformatie: hoe bestrijden en ons ertegen beschermen ?
25/11/2022
Op vrijdag 25 november 2022 vond in het halfrond van de Senaat een discussieforum plaats over Fake news.
De voorbije jaren nam het internetgebruik, en meer specifiek het gebruik van sociale media, een ongeziene vlucht. Via sociale media komen mensen veel meer met elkaar in contact. Ze wisselen informatie en meningen uit, waardoor sociale media bijdragen tot een verdere democratisering van onze samenleving, waarbij bestaande machtsstructuren worden opengebroken.
Maar er is ook een keerzijde. Fake news, valse informatie en zelfs manipulatie van beelden, nieuws en geluid worden een instrument dat doelbewust wordt gebruikt om mens en samenleving te beïnvloeden en te manipuleren. Verschijnselen als desinformatie en deepfakes zijn steeds nadrukkelijker aanwezig in de
media, maar ook in de politiek, en dat op nationaal en internationaal niveau. Hierin schuilen grote gevaren van radicalisering, polarisering en beïnvloeding door zowel buitenlandse overheden als extremistische groeperingen die een gevaar vormen voor onze samenleving.
Tijdens het discussieforum werd geprobeerd een antwoord te bieden aan ondermeer volgende vragen:
- Hoe kan men deze strategieën van desinformatie en fake news in deze context tegengaan?
- Welke manoeuvreerruimte hebben de politieke overheden, zowel op het nationale als het Europese niveau, met name in het licht van de Digital Services Act en de Digital Markets Act?
- Welk preventie- en voorlichtingsbeleid kan men op het terrein voeren?
Verschillende sprekers, journalisten en experten waren aanwezig zijn om deze vragen te bespreken onder begeleiding van moderator Rik Van Cauwelaert, columnist van De Tijd. Het programma zag er als volgt uit:
- Welkomstwoord door Stephanie D’Hose, voorzitster van de Senaat
- Voorstelling van de vaststellingen en aanbevelingen van het informatieverslag “De noodzakelijke samenwerking tussen de federale overheid en de Gemeenschappen inzake de bestrijding van fake news” door Tom Ongena, senator
- Panel 1 : Hoe fake news bestrijden? De rol van traditionele en sociale media
- Johanne Montay, hoofd van de redactie Wetenschap - Gezondheid - Innovatie (RTBF)
- Grégoire Ryckmans, journalist verantwoordelijk voor de “factchecking” rubriek Faky (RTBF)
- Tim Pauwels, coördinator op de Binnenlandredactie (VRT)
- Jeremy Zeegers, manager overheidsbeleid België en Luxemburg van Meta
- Panel 2: Hoe de burger sensibiliseren en beschermen tegen fake news?
- Pascal Pétry, adjunct-administrateur-generaal van de Veiligheid van de Staat
- Peter Van Aelst, professor politieke communicatie (Universiteit Antwerpen)
- Patrick Verniers, directeur van de Conseil supérieur de l’éducation aux médias – Ministerie van de Franse gemeenschap
Het informatieverslag van de Senaat over Fake News is terug te vinden op de website.
U kunt de opname van het discussieforum bekijken op de YouTube-kanalen van de Senaat in de originele taal, in het Nederlands en in het Frans.
