Expertise inzake georganiseerde criminaliteit

De opvolgingscommissie Georganiseerde criminaliteit is, zoals de naam laat vermoeden, de voortzetting van de activiteiten die de Senaat tijdens de vorige zittingsperiode ontwikkelde in de parlementaire onderzoekscommissie Georganiseerde criminaliteit. De commissie is een buitenbeentje in de hoge verga dering. Het is naast de begeleidingscommissie van het Comité I (Vast Comité van toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten) de enige die in principe met gesloten deuren vergadert. Dit heeft veel te maken met het vertrouwelijke karakter van de informatie die wordt ingewonnen uit de hoorzittingen en de documenten die de commissie kan inkijken, zo verduidelijkt commissievoorzitter Hugo Vandenberghe (CD&V).

Hugo Vandenberghe (CD&V)

De commissie heeft als opdracht het beleid inzake de strijd tegen de georganiseerde misdaad op de voet te volgen. In april 2001 bracht de commissie een tussentijds verslag uit. De commissie was tevens betrokken bij de Verklaring van de Europese Unie tegen het witwassen van kapitaal. Daaruit bleek dat de Belgische Senaat terzake een bijzondere knowhow heeft opgebouwd.

Binnenkort wil Vandenberghe naar buiten komen met een nieuwe reeks aanbevelingen op basis van het Jaarverslag over de Georganiseerde Misdaad dat minister van justitie Marc Verwilghen in februari 2002 voorstelde. De opvolgingscommissie voert momenteel een diepgaande analyse van het jaarverslag uit.

Eerste tussentijds verslag van 17 april 2001

bron: federale politie

In het eerste tussentijdse verslag van 17 april 2001 heeft de commissie Georganiseerde criminaliteit aandacht geschonken aan de ervaring die de procureurs van 's lands 5 grootste parketten omtrent georganiseerde criminaliteit hebben opgedaan, stelt Hugo Vandenberghe. De procureurs van Gent, Antwerpen, Brussel, Luik en Charleroi verheugen zich erover dat er nu meer informatie bestaat over de ge organiseerde criminaliteit dan vroeger en dat dit ongetwijfeld is toe te schrijven aan het bestaan van een permanente commissie Georganiseerde criminaliteit in de Senaat.

De aanbevelingen hebben betrekking op uiteenlopende punten zoals de wapenwetgeving, de telefoontap, de fiscale fraude, de inbeslagneming en de verbeurdverklaring, de bijzondere opsporingsmethoden, het DNA-onderzoek, de hervorming van de huiszoekingen, de informatisering van de parketten of nog de toegang tot verschillende gegevensbanken.

De commissievoorzitter vat de aanbevelingen samen in vijf speerpunten.

1. Een uitbreiding van de materiële middelen die aan de parketten worden toebedeeld. Er schijnt een chronisch gebrek te zijn aan middelen waarover de parketten beschikken in de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit, onder meer inzake informatisering van parketten en politiediensten.

2. Specialisatie van de overheidsdiensten en van het staatsapparaat. De strijd tegen de georganiseerde misdaad vereist een verdere specialisering van de politie- en justitiediensten die zich met de georganiseerde criminaliteit bezighouden. De commissie wijst op het belang van de verdere ontwikkeling van de economische en financiële afdelingen binnen de parketten om het witwassen van gelden efficiënter aan te pakken.

3. Nood aan gewapend bestuur. De commissie meent dat de strijd tegen de georganiseerde misdaad een globale aanpak vergt waarbij alle staatsdiensten en het staatsapparaat in het geheel betrokken worden en waarbij de overheid zich de middelen geeft om aan de druk van de georganiseerde misdaad te weerstaan. Dit veronderstelt onder meer een versterking van de administratieve controles op alle niveaus en een bewustmaking van de ambtenaren voor de problematiek.

bron: federale politie

4. Nood aan een betere coördinatie van de bestaande middelen. Dit onderstelt niet alleen een betere samenwerking tussen de politiediensten en de justitiediensten onderling maar tevens een vlottere samenwerking tussen de administratieve diensten, de overheid en de gerechtelijke diensten.

5. Harmonisering van de wetgeving door middel van een Antimaffiawet. De opvolgingscommissie Georganiseerde criminaliteit pleit ervoor dat haar aanbevelingen - Hugo Vandenberghe denkt hier in het bijzonder aan de bijzondere opsporingsmethoden, de anonimiteit van de getuigen, de versterkingen van de wapenwetgeving en de anti-witwaswetgeving - zouden worden gegoten in één grote antimaffiawet, zoals die reeds in een aantal buurlanden bestaat.

Witwassen van kapitaal

De opvolgingscommissie Georganiseerde criminaliteit is zich bewust van het belang van het witwassen van kapitaal van criminele oorsprong op de ontwikkeling van de georganiseerde misdaad. De financiële misdaad en het witwassen van kapitaal hebben zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld en betekenen niet alleen een directe bedreiging voor de stabiliteit van de economie in haar geheel, maar ook voor de veiligheid van onze democratische samenleving.

De opvolgingscommissie Georganiseerde criminaliteit van de Senaat heeft deelgenomen - bij monde van haar voorzitter Hugo Vandenberghe - aan de boeiende werkzaamheden van de 'Conférence des Parlements de l'Union européenne contre le blanchiment d'argent' in Parijs op 7 en 8 februari 2002. Senator Vandenberghe was tevens co-voorzitter van de rondetafel over gerechtelijke, politionele en administratieve samenwerking.

bron: federale politie

De verklaring van Parijs, die het resultaat was van de werkzaamheden van de verschillende werkgroepen, heeft betrekking op 4 onderwerpen : de transparantie van de kapitaalbewegingen, sancties tegen landen en gebieden die niet meewerken, de justitiële, politionele en bestuurlijke samenwerking, en de prudentiële regels*.

De strijd tegen het witwassen van geld en de financiële misdaad vereist uiteraard een verregaande justitiële, politionele en bestuurlijke samenwerking, aangezien deze vorm van misdaad wereldomvattend wordt en de economische en financiële constructies grensoverschrijdend zijn. In dit opzicht zijn het aannemen van het principe van een Europees aanhoudingsbevel en van het opstarten van Eurojust, belangrijke stappen die verder zullen moeten worden uitgevoerd.

De informatieuitwisseling tussen financiële inlichtingendiensten moet bovendien worden versterkt.

De verklaring is tevens zeer verregaand wat de sancties betreft tegen landen en gebieden die niet willen meewerken. Zo wordt gepleit voor een verbod op of een beperking van transacties met particulieren of instellingen die gevestigd zijn in landen of gebieden waarvan vermoed wordt dat zij niet meewerken aan de strijd tegen de financiële misdaad. Dit is een belangrijke stap in de Europese samenwerking inzake georganiseerde misdaad.

Tenslotte is het de commissie Georganiseerde criminaliteit opgevallen bij de bespreking van de Verklaring van Parijs, dat de Belgische Senaat als instelling een bijzondere knowhow heeft opgebouwd gedurende de laatste decennia inzake de strijd tegen georganiseerde misdaad en dat België zich op dit vlak een voortrekker mag noemen. Dit is ongetwijfeld te danken aan het bestaan van een permanente opvolgingscommissie Georganiseerde criminaliteit binnen onze instelling, besluit Hugo Vandenberghe.

* prudentiële regels: de regels die in het kader van het bedrijfseconomische toezicht worden vastgesteld voor banken en financiële instellingen, in het bijzonder met betrekking tot de solvabiliteit en de liquiditeit.