Dinsdag 6 december 2005
De Koninklijke Bibliotheek van België en
de ontwikkeling van een Europese digitale bibliotheek
Samenvatting van de heer P. LEFÈVRE, Directeur-generaal van de Koninklijke Bibliotheek van België
en de heer W. VANDERPIJPEN, Voorzitter Wetenschappelijk Comité voor de digitalisering FWI’s
Programma - Foto's
De Europese digitale bibliotheek is een uitstekend middel om alle Europese burgers de Europese cultuur in haar verschillende vormen te laten beleven.
Door haar ligging in Brussel dichtbij de Europese Gemeenschappen, in een stad die een ontmoetingsplaats is van inwoners uit alle Europese landen staat de Koninklijke Bibliotheek van België open voor de enorme rijkdom en de diversiteit van zoveel talen en culturen die een uiting zijn van ons gemeenschappelijk Europees erfgoed. In die zin bewaart en valoriseert zij dit erfgoed en stelt het ruim beschikbaar voor iedereen. De digitalisering ervan is hiertoe een uitstekend hulpmiddel.
De Koninklijke Bibliotheek van België heeft reeds een beperkt deel van zijn collecties gedigitaliseerd. Vaak gebeurde dit in het kader van een Europees of een Belgisch federaal project. Een aantal brochures uit de 19de eeuw die in een slechte staat van bewaring verkeren werden gedigitaliseerd. Een deel van de handschriften uit de ‘Librije’ van Bourgondië is electronisch beschikbaar. Een deel historische atlassen wordt op dit ogenblik gedigitaliseerd. Recentelijk werden de 18de eeuwse Ferrariskaarten aangepakt. De digitalisering van de Atlas cadastral parcellaire de la Belgique van Philippe-Christian Popp (1805-1879) wordt voorbereid. De KBR werkte mee aan een project dat documentatie in gedigitaliseerde vorm wil beschikbaarstellen voor het onderwijs in de kunstgeschiedenis. In het kader van een Europees project werden de 19de eeuwse foto’s bewaard in het Prentenkabinet gedigitaliseerd.
Een aantal tentoonstellingen georganiseerd door de Koninklijke Bibliotheek van België kreeg een vervolg als virtuele bibliotheek op onze website. Deze politiek wordt voortgezet.
De Conference of European National Librarians heeft de laatste drie jaar een project uitgewerkt The European Library. Op die manier wordt centraal toegang verleend tot de collecties van de Europese nationale bibliotheken. De dienstverlening wordt nog verder uitgebreid. Negen nationale bibliotheken hebben dit gerealiseerd. Een vervolgproject werd nu ingediend bij de Europese Commissie met de bedoeling alle Europese nationale bibliotheken te laten participeren in de verdere ontwikkeling. Een andere doelstelling is de meertaligheid te realiseren. Inzake meertaligheid heeft de KBR behoorlijk wat ervaring. Vervolgens wordt de Europese digitale bibliotheek grondig voorbereid. Het spreekt vanzelf dat de Koninklijke Bibliotheek van België enthousiast is om hieraan mee te werken.
De Europese Commissie en de Europese Unie willen de digitalisering van het Europees Erfgoed nadrukkelijk stimuleren. In een mededeling van 29 september 2005 beschrijft de Europese Commissie hoe zij de Digitale Bibliotheek ziet. De drie pijlers zijn : het digitaliseren van het erfgoed, de online beschikbaarstelling van de digitale kopie en het archiveren en preserveren ervan. De EC wijst ons ook op de grote uitdagingen (financieel, organisatorisch, technologisch en juridisch) die wij zullen ontmoeten. Tegelijkertijd wordt een (beperkte) financiële tegemoetkoming beloofd. Op 15 november lanceerde het UK Europees voorzitterschap een Dynamic Action Plan for the EU co-ordination of digitisation of cultural and scientific content. Hierin wordt o.m. het belang van Europese samenwerking onderstreept.
De Koninklijke Bibliotheek volgt deze evoluties op de voet en zal eraan deelnemen.
Ook op federaal Belgisch vlak start een groots digitaliseringsplan van de 10 wetenschappelijke instellingen, het Koninklijk Belgisch Filmarchief en het Studiecentrum Oorlog en Maatschappij. Een eerste fase van 10 jaar vangt eerstdaags aan. Het geheel wordt begeleid door een wetenschappelijk comité. Effectief samenwerken zal tot blijvende resultaten leiden. Europese ervaringen terzake zullen een interessant voorbeeld zijn. Wij moeten erover waken dat aanvaarde internationale standaarden gerespecteerd worden, dat een efficiënte toegang via één portal gerealiseerd wordt en dat een effectieve preserveringspolitiek uitgewerkt wordt. De Koninklijke Bibliotheek zal in een eerste periode van drie jaar de verdere en totale retrocatalogisering van haar catalogus realiseren en haar krantencollecties deels digitaliseren.
Wij zijn ervan overtuigd dat beide opportuniteiten (de Europese digitale bibliotheek en het Belgisch federaal digitaliseringsproject) de Koninklijke Bibliotheek zullen in staat stellen haar nationale en Europese opdracht te realiseren.
Voor meer info : [email protected]