BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2012-2013
________
4 december 2012
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-7470

de Nele Lijnen (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________
Mali - Toearegrebellen - West-Afrikaans samenwerkingsverbond ECOWAS - Afrikaanse Unie - Militaire steun
________
Mali
Afrikaanse Unie
Economische Gemeenschap van Westafrikaanse Staten
terrorisme
________
4/12/2012Verzending vraag
26/3/2013Rappel
15/4/2013Antwoord
________
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-7470 d.d. 4 december 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het noorden van Mali wordt nog steeds gecontroleerd door Toearegrebellen. De bezetting duurt nu al sinds april, toen militairen een coup pleegden en de president afzetten.

Afgelopen week werd een plan goedgekeurd door Ecowas (West-Afrikaans samenwerkingsverband) om meer dan 3 000 troepen te sturen die de rebellen moeten neerslaan. De troepen krijgen het bevel om de zowat 5 000 Malinese soldaten te ondersteunen in hun strijd om het Noorden te stabiliseren.

De Afrikaanse Unie heeft vervolgens de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gevraagd om akkoord te gaan met een militaire interventie om de rebellen te verdrijven. Zo zou er nood zijn aan luchtsteun en logistieke ondersteuning. Experts hebben wel al opgemerkt dat het nog maanden kan duren voor deze internationale militaire steun daadwerkelijk ingezet kan worden.

Graag had ik u enkele vragen gesteld omtrent dit onderwerp:

1) Hoe beoordeelt u de ontwikkelingen in het noorden van Mali, waar de rebellen nu al enkele maanden de macht in handen hebben?

2) Wat zal u als lid van de internationale gemeenschap antwoorden op de vraag van de Afrikaanse Unie om militaire steun ? Ziet u een grootschalige militaire interventie als vorm van "sterke ondersteuning van de acties van ECOWAS" (zie vraag om uitleg 5-1955)? Welke rol ziet u hierin voor ons land?

Antwoord ontvangen op 15 april 2013 :

1. In eerdere parlementaire zittingen gaf ik al aan dat Frankrijk op vrijdag 11 januari in het noorden van Mali een militaire actie heeft ondernomen (Opération Serval) als reactie op het offensief van de islamistische groeperingen die een rechtstreekse bedreiging vormden voor de hoofdstad Bamako. Het Franse optreden was een antwoord op een « onmiskenbare noodsituatie ». Het is de bedoeling de terroristen niet naar het zuiden van het land te laten oprukken en hun logistiek netwerk te ontwrichten. Daarnaast geeft Opération Serval steun aan de inzet van het Malinese leger en van de MISMA (Mission internationale de soutien au Mali sous conduite africaine/ AFISMA - African-led International Support Mission to Mali). De Franse troepen zijn snel kunnen doorstoten naar het noorden. Nu komt het er vooral op aan een langdurige veiligheid in de zone te garanderen. 

Concreet gesteld heeft België een bijdrage aan deze operatie geleverd met twee militaire transportvliegtuigen en twee helikopters voor medische hulp (75 personen). 

2. De huidige situatie maakte een versnelde inzet van de MISMA noodzakelijk. De chef-staf van de MISMA is in Bamako voor de geleidelijke inzet van de Afrikaanse troepen. Heel wat West-Afrikaanse landen (Nigeria dat het commando waarneemt, Niger, Togo, Senegal, Ghana, Burkina, enz.) zullen werk maken van een snelle en versterkte inzet van hun troepen. Ook Tsjaad heeft troepen naar het gebied gestuurd. ECOWAS, de Afrikaanse Unie en de Verenigde Naties werken nauw samen om deze Afrikaanse vredesmacht tot stand te brengen. 

Op de relatief geslaagde donorconferentie voor de MISMA (29 januari) werden aanzienlijke steuntoezeggingen gedaan (455,53 miljoen dollar). Dit bedrag vertegenwoordigt echter slechts de helft van het voorziene budget. België was in Addis vertegenwoordigd door de ambassadeur maar hield het bij de bevestiging van de logistieke steun die het nu al levert aan de Opération Serval. 

De snelle opeenvolging van de gebeurtenissen heeft aangetoond dat op Europees niveau een versnelde inzet van de EUTM Mali nodig is. De RBZ van 18 februari heeft deze Europese Unie missie gelanceerd gericht op het geven van steun aan de vorming en de reorganisatie van de Malinese strijdkrachten. De Europese Unie heeft eveneens beslist om financiële steun te geven aan MISMA (50 miljoen euro zijn hiervoor voorzien op het budget van de African Peace Facility). 

Op het Belgische niveau heeft het kernkabinet zich uitgesproken voor een steun aan EUTM Mali in de vorm van het behoud van de twee medische helicopters en het vereiste personeel.